DeFi cho sinh viên trong 5 phút
Hoạt động Uniswap Pop Up tại HUTECH ngày 28/9/2025
Đọc nội dung dưới đây
- Để nhận quà, bạn đọc phần nội dung kiến thức dưới đây
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong tờ điền bên dưới
- Tham gia các nhóm trên mạng xã hội
- Sau khi hoàn tất, bạn sẽ nhận được voucher cà phê từ Uniswap tại pop up HUTECH
Blockchain là gì?
- Blockchain giống như một cơ sở dữ liệu công khai trên mạng mà ai cũng có thể xem, nhưng không ai có thể xóa (không thể thay đổi).
- Nó giống như một sổ cái ghi lại dòng chảy của tiền và tài sản kỹ thuật số.
Tại sao nó quan trọng?
- Không cần bên trung gian (như ngân hàng)
- Minh bạch và an toàn — bất kỳ ai cũng có thể xác minh dữ liệu.
Phí Gas là gì?
- Hãy tưởng tượng gas fee giống như một khoản "tiền tip" nhỏ mà bạn trả để sử dụng blockchain.
- Mỗi khi bạn gửi tiền điện tử hoặc giao dịch trên một sàn DEX, bạn sẽ phải trả gas fee.
- Tại sao phải trả phí? Để thưởng cho những người (thợ đào/người xác thực) đang giúp hệ thống hoạt động trơn tru.
DeFi (Tài chính phi tập trung) là gì?
- DeFi = tài chính không cần ngân hàng — được vận hành bởi công nghệ blockchain.
- Mở cửa cho tất cả mọi người:
- Bất kỳ ai có kết nối internet đều có thể vay, cho vay hoặc tiết kiệm tiền mà không cần xin phép ngân hàng truyền thống.
Ví dụ về các ứng dụng DeFi:
- DEXs (Giao thức giao dịch phi tập trung): Giao dịch token (ví dụ: Uniswap, KyberSwap, Aerodrome).
- Vay/cho vay: Cho vay nhận lãi hoặc cọc tài sản số để vay tiền sử dụng (ví dụ: Aave, Morpho, SparkFi).
- Liquid staking: Nhận phần thưởng trong khi vẫn giữ token ở trạng thái thanh khoản (ví dụ: Lido, Rocket Pool).
- Phái sinh (Derivatives): Giao dịch với hợp đồng phái sinh như Futures, Options (ví dụ: GMX, Ribbon).
Tại sao DeFi quan trọng?
- Mở cho tất cả mọi người — không cần tài khoản ngân hàng.
- Luôn hoạt động — 24/7, không có giờ đóng cửa.
- Toàn quyền kiểm soát — bạn tự quản lý tiền của mình.
- Toàn cầu — bất kỳ ai có internet đều có thể truy cập.
Tại sao việc tự quản lý (Self-Custody) quan trọng?
- Self-custody = bạn sở hữu tiền điện tử của mình (giống như giữ tiền mặt trong ví).
- Dịch vụ lưu ký như sàn giao dịch tập trung (CEX) = họ giữ tiền giúp bạn (giống như gửi tiền vào ngân hàng).
- Rủi ro với CEX: Nếu họ bị hack hoặc phá sản, bạn có thể mất tiền.
- “Không phải khóa của bạn, không phải coin của bạn” (Not your keys, not your coins)
Sàn giao dịch tập trung (CEX) vs. Giao thức giao dịch phi tập trung (DEX)
| Sàn giao dịch tập trung (CEX) | Giao thức giao dịch phi tập trung (DEX) |
|---|---|
| Một công ty (ví dụ: Binance) | Không có công ty — vận hành bằng hợp đồng thông minh (ví dụ: Uniswap) |
| Bạn tạo tài khoản | Bạn kết nối ví (không cần tạo tài khoản) |
| Công ty giữ tiền (lưu ký) | Bạn tự giữ tiền của mình (tự quản lý) |
Uniswap là gì?
- Một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) trên Ethereum và các mạng được hỗ trợ khác.
- Giao dịch token (ví dụ: ETH ↔ USDC).
- Cung cấp thanh khoản (ví dụ: USDC/ETH v3).
- Tất cả chỉ bằng cách kết nối ví tự quản lý.
- Không cần tạo tài khoản.
Tóm tắt nhanh về Uniswap
- Sử dụng hệ thống Tạo lập thị trường tự động (Automated Market Maker - AMM) dựa trên công thức sản phẩm không đổi: X * Y = K
- Các nhà cung cấp thanh khoản như bạn và tôi gửi vào hai loại token để “tạo thị trường” cho các token đó, và kiếm lợi nhuận từ phí giao dịch hoán đổi
- Sau đó, bất kỳ người dùng nào cũng có thể thực hiện các giao dịch hoán đổi bằng cách trao đổi với bể thanh khoản và trả một khoản phí nhỏ